Sayfa İçeriği: İbni Sina Sözleri, İbni Sina Etkileyici Sözleri, En Güzel İbni Sina Sözleri, Kısa İbni Sina Sözleri, İbni Sina Anlamlı Sözleri, İbni Sina Kimdir

İslam’ın Altın Çağı’nın en önemli hekimlerinden olan İbni Sina tarafından söylenmiş en güzel sözlerini siz değerli takipçilerimiz için bir araya toparladık.

İbni Sina Sözlerini Facebook, İnstagram, Whatsapp ve Twitter, gibi sosyal platformlarda paylaşabilirsiniz.

İbni Sina Kimdir

İbn-i Sînâ ( 980 – Haziran 1037), İslam’ın Altın Çağı’nın en önemli hekimlerinden, astronomlarından, düşünürlerinden ve yazarlarından biri olarak kabul edilen Fars polimat ve polimerik erken tıbbın babası.

Buhara yakınlarındaki Efşene köyünde (Özbekistan) 980 yılında dünyaya gelmiş ve Hamedan şehrinde (İran) 1037 tarihinde vefat etmiştir. Tıp ve felsefe alanına ağırlık verdiği değişik alanlarda 200 kitap yazmıştır. Batılılarca modern Orta Çağ biliminin kurucusu, hekimlerin önderi olarak bilinir ve “Büyük Üstat” ismi ile tanınır. Tıp alanında yedi asır boyunca temel kaynak eser olarak süre gelen El-Kanun fi’t-Tıb (Tıbbın Kanunu) adlı kitabı ile ünlenmiş ve bu kitap Avrupa üniversitelerinde 17. asrın ortalarına kadar tıp biliminde temel eser olarak okutulmuştur.

İbn-i Sina, Kuşyar isimli bir hekimin yanında tıp eğitimi aldı. Değişik konular üzerine 240’ı günümüze gelen 450 kadar makale yazdı. Elimizdeki yazıların 150 tanesi felsefe 40 tanesi de tıp üzerinedir. Eserlerinin en ünlüleri felsefe ve fen konularını içeren çok geniş bir çalışma olan Kitabü’ş-Şifa (İyileşme Kitabı) ile El-Kanun fi’t-Tıb’dır (Tıbbın Kanunu). Bu iki eser Orta Çağ üniversitelerinde okutulmuştur. Hatta bu eser Montpellier ve Louvain’de 1650 yılına kadar ders kitabı olmuştur.

Samanoğulları sarayı kâtiplerinden Abdullah Bin Sina’nın oğlu olan İbn-i Sînâ (Batı’da Avicenna adıyla tanınır), babasından, ünlü Bilgin Natili’den ve İsmâil Zâhid’den ders aldı. Geometri (özellikle Öklid geometrisi), mantık, fıkıh, sarf, nahiv, tıp ve doğabilim üstüne çalışmalar yaptı. Farabi’nin el-İbane’s[18] aracılığıyla Aristoteles felsefesini ve metafiziğini öğrenip, hastalanan Buhara prensini iyileştirince (997) saray kütüphanesinden yararlanma olanağına kavuştu. Babası ölünce Gürgan’da Şirazlı Ebu Muhammed’den destek gördü (Tıp Kanunu’nu Cürcan’da yazdı.). Çağında tanınan bütün Yunan filozoflarının ve Anadolu doğacılarının yapıtlarını incelemiştir.

İbn-i Sînâ, İslam’ın Altın Çağı olarak bilinen ve Yunanca, Farsça ve Hintçeden eserlerin çevirilerinin yapılıp yoğun bir şekilde incelendiği dönemde önemli çalışmalar ve yapıtlar gerçekleştirdi. Horasan ve Orta Asya’daki Samani Hanedanı ve Batı İran ile Irak topraklarındaki Büveyhiler bilimsel ve kültürel ilerlemeye çok uygun bir ortam hazırlamışlardı. Bu ortamda Kur’an ve hadis çalışmaları çok ilerlemişti. Felsefe, fıkıh ve kelam çalışmaları İbn-i Sina ve çağdaşlarınca oldukça geliştirilmişti. Râzî ve Farabi tıp ve felsefe alanında yenilikler sağlamışlardı. İbn-i Sînâ; Belh, Hamedan, Horasan, Rey ve İsfahan’daki muhteşem kütüphanelerden yararlanma olanağı elde etmişti.

İbn-i Sina 980 yılında günümüz Özbekistan’ında yer alan Buhara yakınlarındaki Efşene kentinde doğdu. (Öğrencisi el-Cuzcanî’nin yazdığı kitaba göre doğum tarihi 979 olabilir.) Babası Abdullah, Samani İmparatorluğu’nun önemli şehri Belh’ten gelen saygın bir bilim adamıydı ve Şii İsmailî mezhebindendi. Babası, İsmailî dâîlerle sürekli iletişim halindeydi ve bu sebepten ötürü evi geometri, felsefe ve Hint matematiği gibi mevzuların konuşulduğu bir yere dönüşmüştü. Bu ortamda yetişmeye başlayan İbn-i Sînâ, ilk önce 10 yaşında Kur’an’ı ezberledi ve ardından edebiyat, dil, fıkıh ve akaid eğitimi aldı. Mahmud el-Messâh’tan Hint aritmetiği, Hanefî Fıkıh Bilgini Ebû Muhammed İsmâil ez-Zâhidden fıkıh, Ebu Abdullah en-Nâtilî’den Porfirios’un İsagucî kitabını, Öklid’in Elementler kitabını ve Batlamyus’un Almagestini okudu.

İbn-i Sînâ, ilk olarak 997 yılında tehlikeli bir hastalıktan kurtardığı Emir’in yanında çalışmaya başladı. Bu hizmetinin karşılığında aldığı en önemli ödül Samanilerin resmi kütüphanesinden dilediğince yararlanmak oldu. Kütüphanede kısa süre sonra meydana gelen yangında düşmanları onu bilerek kundaklama yapmakla suçladı.

22 yaşında babasını kaybetti. 1004 yılının Aralık ayında Samani Hanedanı sona erdi. İbn-i Sînâ, Gazneli Mahmud’un teklifini geri çevirdi ve batıya, Ürgenç’e gitti. Buradaki vezir, bilim dostuydu ve ona küçük de olsa bir maaş bağladı. Yetenekleri için kullanma sahası arayan İbn-i Sînâ, Merv’den Nişabur’a ve Horasan sınırlarına kadar bölgeyi adım adım dolaştı. Kendisi de şair ve bilim adamı olan ve İbn-i Sînâ’ya sığınak sağlayan hükümdar Kâbus, bu sırada çıkan ayaklanmada hayatını kaybetti. İbn-i Sînâ’nın kendisi de şiddetli bir hastalığa yakalanmıştı. Sonunda Hazar Denizi kıyısındaki Gürgan’da eski bir arkadaşına rastladı. Onun yanına yerleşti ve bu kentte mantık ve astronomi dersleri vermeye başladı. Kanun kitabının başlangıcı da bu döneme rastlar.

Daha sonra Rey ve Kazvin’de çalıştı. Yeni eserler yazmaya da devam etti. İsfahan valisinin yanına yerleşti. Bunu öğrenen Hamadan emîri İbn-i Sînâ’yı yakalattı ve hapsetti. Savaş sona erdikten sonra Hamadan emîrinin yanında çalıştı. Kısa süre sonra İbn-i Sînâ; kardeşi, iyi bir öğrencisi ve iki köleyle kılık değiştirip şehirden kaçtı ve korku dolu bir yolculuktan sonra çok iyi karşılandıkları İsfahan’a ulaştı.

İbn-i Sînâ’nın kalan 10-12 yılı Ebû Câfer’in hizmetinde geçti. Burada doktor, bilim danışmanı olarak çalıştı ve hatta savaşlara bile katıldı. Bu yıllarda edebiyat ve filoloji çalışmaya başladı. Bir Hamedan seferi sırasında şiddetli bir kolit atağına yakalandı. Güçlükle ayakta duruyordu. Hamedan’a vardığında önerilen tedavileri uygulamadı ve kendisini kadere teslim etti. Ölüm yatağında mallarını yoksullara bağışladı, kölelerini azat etti ve son gününe dek üç günde bir Kuran okudu.[kaynak belirtilmeli] Haziran 1037’de 56-57 yaşında öldü. Kabri Hamedan’dadır.

İbni Sina Sözleri

Aklı bol olan, zamanın kıtlığından zarar görmez.

Hiç kimse görmek istemeyen kadar kör değildir.

Herkes ne için yaratılmışsa ona kolaylıkla ulaşabilir.

Mazlumun hakkı zalimden, mahkumun hakki hakimden alınır.

Bilmiş ol ki, nefsin gezintiye çıkışı bilgi ve ilim yolunda düşünceye dalmasıdır.

Aletlerin en faydalısı kalemdir. Bir şişe mürekkep bir külçe altından hayırlıdır.

Avam gördüğüne duyduğuna, havas her şeye inanır. Hassül havas ise inandıklarını yaşar.

Kendinin ne olduğunu bilen insan, bazı kendini bilmezlerin, onun hakkında söylediklerinden etkilenmez.

Doktora ihtiyaç olmaması için ne yapmak gerekir? Az yemek, az uyumak, az konuşmak ve herkesle düşüp kalkmamak.

Benim gönlümün kırılmaz sabrı, senin gönlünün yumuşamaz katılığı var. Şu halde sevgilim aşk yolunda ikimiz de sert taşız.

Kısa İbni Sina Sözleri

Ne öğrendimse, secdede öğrendim.

Hay’da ortaya çıkan ilk duygu utanmadır.

Dünya bir eğlence ve oyun yeri değildir.

Allah bana yeter, O ne güzel yardımcıdır.

Bilim ve sanat uyuşamadığı ülkeyi terk eder.

Faziletler alışkanlık haline gelince saadet doğar.

Gerçek bilgi iki esasa dayanmalıdır: Akıl ve Sezgi.

Cahil bir hekim ölüm kampının yardımcısıdır.

Ben erdemden başka zenginlik tanımıyorum.

Ölen bir canlının kıyameti kopmuş demektir.

Bilgisizliğin en kötüsü, kendini bilmemedir.

Hayatın genişliği, uzunluğundan daha önemlidir.

En Güzel İbni Sina Sözleri

Derdin devasızı, iyinin kötüye muhtaç olmasıdır.

İtimatta layık en büyük şey, akıl ve iyi ahlaktır.

Bildim ve anladım ki; hiç bir şey bilinmemiş ve hiç bir şey anlaşılmamıştır.

Her kalbi kuvvetli olan çok sevinen olmadığı gibi, her çok sevinçlinin de kalbi kuvvetli değildir.

Açıktır ki, önce var olmayıp sonra var olan her şey, kendinden başka bir şeyle belirlenir.

Tüm gökler ve içindekiler aslında tekti, bölünmez bir bütündü. Hür iradeli bir fâile muhtaç bir şahıs hükmündedi.

İnsanın ruhu kandil, bilim onun aydınlığı ve Tanrısal bilgelik de kandilin yağı gibidir. Bu yanar ve ışık saçarsa o zaman sana “diri” denilir.

Var olan her şeyin, sırf var olduğu için, bir özü vardır. Aslında, var olan her şey, sırf o şey olmasından dolayı, kendine has bir öze sahiptir.

Gözlem, deney ve düşünme yoluyla elde edilen bilgiler, vahiy yoluyla gelen bilgilerle çelişmez, yani felsefe ile din arasında tam bir uygunluk vardır.

İbni Sina Anlamlı Sözleri

Bilim ve sanat takdir edilmediği yerden göç eder.

Hastalık hekime iyi anlatılmazsa, tedavi zorlaşır.

Aklı veren ve doğruyu ilham eden Allah’a hamdolsun!

Ey Kayyum, bizi nurunla güçlendir, nur üzerine yerleştir ve Nur’a doğru götür.

Teorik felsefede amaç, gerçeği bilmektir. Pratik felsefede amaç ise iyiyi bilmektir.

Bu dünya ile öte dünya iki kuma gibidir. Birisinin gönlü alındığında, diğeri gücenir.

Kuşkusuz bedenin yaratılışı büsbütün saçma, ruhla birleştirilmesi büsbütün boş bir iş olamazdı.

Şeylerin mahiyetleri kimi zaman şeylerin dış dünyadaki varlıklarında olur, kimi zaman da düşüncede olur.

Tıp, insan vücudunun, hangi araçlarla iyileştiğine ve hangi müteharrikin insan vücudunu sağlıktan uzaklaştırdığını araştırır.

İbni Sina Etkileyici Sözleri

Ferdin varlığının hakikati, insanlıkla gerçekleşir.

İnsanın yalnız başına öğreneceği bir şey hep vardır.

İyiliğin şartı beştir: Tez olmalı, gizli olmalı, gözde büyütülmemeli, sürekli olalı ve yerini bulmalı.

Bilgiyi ve krallığı, yetkin ve tam olan yücelerden iste. Eksikliler, yalnız eksikliklikleri verebilirler!.

Şifasız hastalık yoktur; irade eksikliğinden başka. Değersiz bitki yoktur; tanınmamasından başka.

İşte o ziya, zuhur ettiği cisme nisbet ediliyorsa da hakikatte o ziya güneşin ziyasından başka bir şey değildir.

İnsanların yapısı, yaradılışı, yetenekleri farklıdır ve yüce gerçekliklere ancak az sayıdaki üstün yaradılışlı insan ulaşabilir.

Bilmiş ol ki, insanlardaki gazab kuvveti, ne zaman kendisinin istemediği bir şey görse veya işitse, öç almak isteğiyle kalbdeki kanı kaynatan, coşturan bir kuvvettir.

Beden, ruhsal hayal gücünün emirlerine itaat etmek zorundadır. Dünya harcını kendisi alan padişah benden daha mutlu ve hiçbir bey de benden bahtiyar değildir; fakat siz bu zevki bilemezsiniz.

İbni Sina Resimleri

Oğulcağızım! Yol ikidir. Biri aşağıdan yukarıya çıkmak, di­ğeri de yukarıdan aşağıya düşmektir.

Sinirler ruhtan yardımı beyin aracılığıyla alırlar. Beyin de ruhtan alacağını yürek yoluyla alır.

Ruhsal bir hayal gücü vardır. Bu güç, hastalıkları oluşturabileceği gibi, var olan rahatsızlıkları da ortadan kaldırabilir.

Karanlıkta kalan kimsenin ne kendisini, ne çevresindekileri görmesi gibi, nefs de, kendi özünü, aklı ve aşkın biçimleri (suret, form), aklın ışığıyla görür.

Dünya hırsı peşinde olanların gözleri bunları seçemez, onlar tek gözlüdür. En son ve en yüksek basamağa yükselmiş olan kimse, varlıkların gerçekliklerini görmüş, öğrenmiş, bunların gerçekliklerine ermiş, adalet ve hak doğrultusunda bunlar üzerinde tasarruf yapma hakkını kazanmış olur.

Tıb ilmi ki beyte sığdırılmıştır. Ve söylemenin güzeli de kısa söylenmesindedir. Az ye! Yedikten sonra hazmoluncaya kadar başka bir şey alma! Zira şifa yemeğin hazmolunmasındadır. İnsanın sağlığını bozan yemek üzerine yemek yemektir. O yüzden tıpta, hastalık ve sağlığın sebeplerini bilmemiz gerekir.

İhtiyarlığın rengi benim sakallarımın yanında bir ihtar nişanıdır ki bana yolsuz davranışlar, kötü işler yapmaya meydan kalmadığını bildirir. Bana bu akları boya diyenler oldu. Ben de onlara şöyle dedim: Ben bu ihtiyarlığı, bu ak saç ve sakalı diri olarak üzerimde taşımak istemiyorum. Bir de onları siyah boyaların altına gömüp ölü olarak nasıl taşıyayım.

Bir önceki yazımız olan Elif Şafak Sözleri başlıklı makalemizde Elif Şafak, Elif Şafak aşk sözleri ve Elif Şafak sözleri hakkında bilgiler verilmektedir.